Uit ons onderzoek blijkt dat het merendeel van de gemeenten in Nederland nog niet klaar is voor de nieuwe verantwoordingsplicht met betrekking tot de rechtmatigheid. De eerste 6 maanden van de rechtmatigheidsverantwoording zitten er op en slechts 25% van de gemeentes heeft de kaders in hun financiële verordening aangepast[1] om zich voor te bereiden op deze belangrijke ontwikkeling.
2023 is het eerste jaar dat het college van B&W (lees ook: gedeputeerde staten of het dagelijks bestuur) de rechtmatigheidsverantwoording gaat afgeven. Om hierop voorbereid te zijn, is een aantal acties noodzakelijk. Een belangrijke actie is het aanpassen van de financiële verordening (212). In deze financiële verordening wordt onder ander de verantwoordingsgrens afgesproken met de raad. De verantwoordingsgrens is de basis voor de diepgang van de uit te voeren interne controles. Zonder een vastgestelde verantwoordingsgrens is het risico dat je te weinig of te veel werkzaamheden uitvoert!
www.rechtmatigheidsverantwoording.nl heeft onderzoek gedaan naar de financiële verordeningen per 8 juni 2023. Voor alle 342 gemeentes in Nederland is onderzocht of de financiële verordening is aangepast naar aanleiding van de rechtmatigheidsverantwoording. De resultaten zijn als volgt:
- 81 gemeentes hebben de financiële verordening aangepast.
- 261 gemeentes hebben de financiële verordening nog niet aangepast.
Duidelijk is dat 75% van de gemeentes nog een belangrijke stap in de voorbereiding van de rechtmatigheidsverantwoording moeten zetten. We adviseren om de kaders die de raad meegeeft in de financiële verordening zo snel mogelijk te laten vaststellen.
De verantwoordingsgrens
Bij de rechtmatigheidsverantwoording heeft de raad een belangrijke rol vooraf om de verantwoordingsgrens vast te stellen. Deze verantwoordingsgrens bepaalt de omvang van de interne controlewerkzaamheden. Wil de raad weten of elke euro rechtmatig besteed is, dan wordt de verantwoordingsgrens op 0% gezet. Deze verantwoordingsgrens mag maximaal 3% bedragen.
Uit ons onderzoek blijkt dat, voor de gemeenten die de verantwoordingsgrens in de financiële verordening heeft vastgelegd, meer dan de helft van de gemeentes de verantwoordingsgrens op 1% stel, gelijk aan de huidige situatie, stelt. In iets meer dan 40% wordt de verantwoordingsgrens op 3% gezet. In een enkel geval op een percentage ertussen (1,5 of 2%) Met het zomerreces voor de deur is er geen tijd te verliezen om de kaders voor de rechtmatigheidsverantwoording vast te laten stellen door de raad.
Meer informatie over de rechtmatigheidsverantwoording en de verantwoordingsgrens lees je in onze whitepaper. Rechtmatigheidsverantwoording.nl staat klaar om gemeentes te ondersteunen bij het nemen van de benodigde stappen en het waarborgen van een effectieve rechtmatigheidsverantwoording.
Meer informatie of vragen? Neem contact op met rechtmatigheidsverantwoording via erik@exilo.nl
Exilo bestaat uit professionals die u advies of begeleiding op maat kunnen bieden.
[1] In dit onderzoek zijn alleen de op www.overheid.nl gepubliceerde financiële verordeningen meegenomen. De verordeningen die in het bestuurlijke traject qua aanpassingen zitten zijn hierin niet meegenomen.